Maharet sahibi olmak

Aksaray’dan Dönüş GÜRSOY: “Muhakemat’tan 6. Mukaddeme’deki ‘Umuma el atmak umumu terk etmek demektir’ cümlesini açıklar mısınız?”

İnsan her şeyi birden yapamaz. Her işte aynı ölçüde bilgi ve maharet sahibi olmaz. Her konuda başarılı olamaz. Her fende meleke sahibi olamaz. Her dalda uzman olamaz. İnsan uzman olduğu, ehliyetli olduğu veya eli yatkın olduğu işlerde ancak konuşabilir, söz ve yetki sahibi olabilir, başarılı olabilir. Bir dalın uzmanı, başka bir dalın cahili olabilir. Bir matematik profesörü, tıpta pekâla bir uzman hekimi dinlemek zorundadır.

Diğer yandan, bir insan için bir fende veya bir sanatta uzman olmak yeterlidir. Her şeyi bilirim diyen, hiçbir şeyi bilmediğini ilân etmiş olur. Her şeyi yaparım diyen, hiçbir şeyi yapamayacağını göstermiş olur. Her şeyi yapma iddiası, hiçbir şeyi yapamayacağının tescilidir. Yani, Üstadın o veciz ifadesiyle, umuma el atmak umumu terk etmek demektir.