Terviye ve Arefe

Salih Beydemir: “Terviye gecesi ve Arefe günü hakkında geniş bir bilgi verir misiniz? O günlere has ibadet var mı? Hangi ibadetleri yaparsak daha hoş olur. Hayırlı bayramlar.”

Evimize, günümüze, gönlümüze yeni misafirler geliyor: Tevriye Günü, Arefe Günü, Kurban Bayramı günü ve geceleri… Beraberlerinde rahmetin binler feyiz ve bereketini getiriyorlar. Dileyen herkese affı, mağfireti, lütfu, ikramı, Rızâ-i Bari’yi ve Cennet’i getiriyorlar. Bu günlerde Arafat bundan dolayı gözyaşlarına boğuluyor ve milyonlarca Allahü ekber seslerine mazhar oluyor. Bediüzzaman Hazretlerinin ifadesiyle, “bu günlerde âlem-i İslâmın zikir ve tesbihiyle zemin zelzele-i kübrâya mazhar olup, aktâr ve etrafıyla Allahu ekber deyip, kıblesi olan Kâbe-i Mükerreme’nin samimî kalbiyle niyet edip, Mekke ağzıyla, Cebel-i Arefe diliyle Allahu ekber diyerek, o tek kelime, etraf-ı arzdaki umum mü’minlerin mağara-misâl ağızlarındaki havada temessül ediyor.”1

Tevriye günü Zilhicce’nin 8. günüdür. Arefe’den bir gün önceki gündür. Malûm; Zilhicce’nin 9. günü Arefe; 10. günü ise Kurban Bayramıdır. Rivayete göre, Tevriye gününde duâları arşa çıkan Hazret-i Âdem (as) ile Hazret-i Havva validemiz, Arefe gününde Arafat’ta buluştular.

Peygamber Efendimiz (asm) buyurmuştur ki: “Tevriye günü oruç tutan ve günah bir lakırdı etmeyen Müslüman Cennete girer.” Tevriye günü oruç tutmanın sevabı büyüktür. Bu günde geçmiş günahlarına tövbe ve istiğfar eden, bütün ehl-i iman için af ve bağışlanma isteyen, ibadetlerin ve duâların kabulünü dileyen ve ümidini kesmeyen mü’minlerin duâları makbul olur.

Arefe günü ise günlerin en hayırlılarındandır. Arefe günü hakkında Peygamber Efendimiz’in (asm) hadislerinden bazılarını buraya alalım:

* “Günlerin en faziletlisi Arefe günüdür. Faziletçe cumaya benzer. Duâların en faziletlisi Arefe günü yapılan duâdır. Benim ve benden önceki peygamberlerin söylediği en faziletli söz, ‘Lâilâhe illallahu vahdehû lâ şerike lehu’ (Allah birdir, O’ndan başka ilâh yoktur. O’nun şeriki yoktur) sözüdür.”2

* “Allah, hiçbir günde, Arefe günündeki kadar bir kulu ateşten çok âzâd etmez. Allah bu günde mahlûkata rahmetiyle yaklaşır ve onlarla meleklere karşı iftihar eder ve: ‘Bunlar ne istiyorlar?’ der.”3

Hazret-i Ömer (ra) halife iken Yahudilerden birisi gelip:

“Ey Ömer! Siz bir âyet okuyorsunuz ki, eğer o âyet bize inseydi biz o günü bayram yapardık!” dedi.

Hazret-i Ömer (ra):

“Kur’ân’ın her âyeti indikçe biz bayram sevinci yaşadık. Hangi âyetten bahsediyorsun?” deyince, Yahudi:

“Maide Sûresinin 3. âyetidir. O ayette şöyle buyuruluyor: ‘Bu gün size dininizi kemale erdirdim. Ve size nimetimi tamamladım’ dedi.

Hazret-i Ömer (ra):

“Bu âyet bize hicrî onuncu yılda veda haccında Arefe günü olan Cuma günü ikindiden sonra indi. Peygamber Efendimiz (asm) Arafat’ta, Adba adındaki devesinin üzerinde vakfede iken nâzil oldu. Deve vahyin ağırlığına dayanamayarak yere çöktü. Biz o günü ve o gün bu âyetin indiği yeri biliriz. O gün Zilhicce’nin dokuzuncu günüdür; hem Arefe günü, hem Cuma günüdür. Biz, her iki günü de bayram biliriz” dedi.

Ramazan Bayramı gecesi, Tevriye gecesi, Arefe gecesi ve Kurban Bayramı gecesi duâların reddedilmeyeceği müjdelenen gecelerdendir.

Arefe günü yapmamız tavsiye edilen ibadetler şunlardır:

1-Teşrik tekbirleri getirmek. Arefe günü sabah namazından itibaren her farz namazın ardından teşrik tekbirleri getirilir. Bu vaciptir. (Teşrik tekbirlerine Kurban Bayramının dördüncü günü, ikindi namazına (ikindi dahil) kadar devam edilir.) Unutulursa hatırlandığı an kaza edilir.

2-Oruç tutmak. Esasen Zilhicce ayının ilk dokuz günü oruç tutmak sünnet olmakla beraber, özellikle Tevriye günü ve arkasından Arefe günü tutulan orucun sevabı zirveye yükseliyor. Peygamber Efendimiz’e (asm) Arefe günü tutulan orucun fazileti sorulduğunda şöyle buyurdu: “Geçmiş bir yılın ve gelecek bir yılın günahlarına kefâret olur.”4

3-Arefe günü ve gecesini ibadetle geçirmek ve günahlardan uzak kalmak.

4-Arefe günü çok duâ ve istiğfar etmek.

5-Arefe günü bin İhlâs-ı Şerif okumak. Arefe günü bin İhlâs-ı Şerif okuyarak duâ edenin duâsının kabul olacağı ve günahlarının bağışlanacağı müjdelenmiştir. Arefe günü bin İhlâs-ı Şerif okumayı önemle tavsiye eden Bediüzzaman Hazretleri, bunun bir gün öncesinden (Tevriye günü) beş yüz, arefe günü beş yüz olarak da okunabileceğini hatırlatıyor.5

Dipnotlar:

1- Lem’alar, s. 131
2- Muvatta, Hacc 246
3- Müslim, Hacc 436
4- Müslim, Sıyâm 196, 197
5- Şuâlar, s. 266