Ramazan ayında lokanta çalıştırmak

Mersin’den Hüseyin Bey: “Mersin’de lokantacı bir arkadaşım var. Ramazan ayında lokanta çalıştırmamın bir sakıncası var mıdır? Ramazan ayında oruç tutmayanlardan kazanan lokantanın kazancı helâl midir?”

Ramazan ayı ruhumuz için bir teneffüs; cismimiz için bir denge; midemiz için bir dinlenme hüviyetinde olduğu gibi; birçok iş kolları açısından iş yerimiz için de yıllık bir bakım, onarım ve genel temizlik günleri hükmünde sayılabilmektedir.
Birçok iş yeri, müşteri potansiyelinin müsaadesini de göz önüne alarak bu ayda hizmet vermez, yıllık bakıma girer.
Bir ayın sonunda yeni bir güç ve ivme kazanmış olarak işine devam eder.
Bu tavsiye edilebilir.
Ancak bunu genel bir kaide olarak alamayız.

Ramazan ayında lokantaların; hizmet seyrini oruç tutanların takvimine göre tanzim ederek iftar ve sahur hizmeti vermeleri ve bu şekilde farklı bir bereket kapısını çalmaları mümkündür.
Bu da tavsiye edilebilir.
Şüphesiz oruçlu birisinin yemek hizmeti vermesi kendisi için sıkıntılı olacaktır.
Bunu da baştan hesaba katmak lâzım!

Öte yandan, bilindiği gibi, oruç tutmaması mubah olan kimseler vardır: Hastalar, yolcular, muayyen dönemlerde kadınlar, yaşlılar ve çocuklar oruç tutmayabilmektedirler.

Bu sınıfların yemek ihtiyacının karşılanması için lokantada gündüz yemek hizmeti vererek kazanç elde etmek, kazancın helâl değerini ihlâl edici bir unsur değildir.

Müşteri profilinin içinde keyfî olarak oruç tutmayanlar yok mudur?
Vardır ve olur.

Ancak herkesin sevabı da, günahı da kendisine aittir.
Lokanta sahibinin, işin iç yüzünü araştırmak ve ona göre hizmet vermek gibi bir seçeneği yoktur, yetkisi de yoktur.
Esasen insan hüsn-ü zanla memurdur.
Böyle bir kişinin, hasta veya yolcu olduğuna hüsn-ü zan edebilir.
“Şu adama bak; oruç yiyor!” diye su-i zan etmekten iyidir ve fazilettir.
Kendisinin helâl kazancı, dürüst iş yapmasına bağlıdır.
Müşterinin oruç tutmama günahı veya vebali kendi kazancını kirletmez.
Fakat hizmet götürürken müşterinin orucunu ve ibadetini aksatmamasını temenni eder, bunun için duâ eder.