Pusula ile kıble tayini caiz midir?

Türkmenistan/Aşkabat’tan Emir Kuloğlu: Bizim bazı hocalarımız pusula ile kıble tayını caiz değil, çünkü fıkıh kitaplarında bunun delili yok ve bu bizim eski imamlarımızın tayın ettiği kıble yönünden (25-30° derece) çok sapıyor, dolayısıyla pusula ile yapılan camilerde namaz kılmak caiz değil ve pusula kıbleyi tam gösteriyorsa bile biz eski ulemalarımızın hilafına gitmeyiz diyorlar. Bu konuda ne tavsiye edersiniz?

Bulunduğunuz memlekette kıble tayini konusunda sorumlu birimler vardır. Bu birimler birçok yöntemle kıbleyi isabetli biçimde tayin ederler. Öncelikle böyle bir sorumlu birim kıblemizi tayin etmişse bu konuda vesvese yapmamıza gerek yoktur. Bununla beraber, şüphemiz varsa, kıble tayinini pusula ile yapabileceğimiz gibi, başka yöntemlerle de yapabiliriz. Ve birkaç yöntemi birbiri ile teyit edebiliriz.

Ancak pusula ile yapılan camilerde namaz kılmak caiz değil gibi bir ifade maksadı aşıyor. Bunun yerine şöyle söylenebilir: Camiin kıblesi konusunda yalnız pusulaya güvenip yola çıkmamalıdır. Pusulanın manyetik alana göre belirli derecelerde sapma gösterme durumunu dikkate almalı ve başka yöntemlerle de kıble tayini yapılmalıdır.

Bilinen başlıca kıble tayin etme yöntemleri:

1-Pusula ile.

2-Güneş ile. Güneş doğudan doğar, batıdan batar. Sabahleyin güneşe yüzümüzü döndüğümüzde doğuya dönmüş oluruz. Bu durumda güney sağımızda kalır.

3-Kıble saati ile. Bulunduğumuz şehrin kıble saatini takvimlerden öğrenebiliriz. Kıble saatinde yüzümüzü güneşe döndüğümüzde güneye ve kıbleye dönmüş oluruz.

4-Dünya Kıble Gününde güneşe dönerek kıblemizi doğrulayabiliriz. Şöyle ki: Güneş yılda iki defa tam Kâbe’nin üzerinde bulunur. 28 Mayıs’ta Türkiye saati ile 12. 18’de; ve16 Temmuz’da Türkiye saati ile 12.26’da güneş tam Kâbe’nin üzerindedir. Bu saatlerde güneşe yüzümüzü döndüğümüzde kıble’ye dönmüş oluruz.

5-Bazı ağaçlar kuzey rüzgârının etkisiyle güneye doğru eğiktirler.

6-Karıncalar yuvalarını yaparken kuzey tarafına fazlaca toprak yığarlar.

7-Kutup yıldızı tam kuzeyde bulunur ve öteki yıldızlardan parlaklığıyla tanınır.

Bu yöntemlerin her birisi değişmeyen ve sapması da olmayan yöntemlerdir. Pusulayı ve birbirini teyit etmek için kullanılabilir.