Namazda Hz İbrahim’e neden dua ederiz?

Mehmet Tabak: “Namazda Salli-Barik okunurken diğer peygamberlere değil, Hz. İbrahim’e (as) salâvat getiriliyor. Bunun hikmeti nedir?”

Hazret-i İbrahim’in (as) Önceliği
Namaza ait olan her şey, taabbüdîdir. Yani, nasıl emredildi ise öyle yapıyoruz. Aklın muhakemesine bağlı değildir. İbadetin taabüdî oluşu, tamamen vahiy mahsulü oluşu, içinde beşer düşünüşünün ve tedbirinin olmayışı demektir. 1

Namazda Salli-Barik duâlarını okuduğumuzda, hem Hazret-i Muhammed’in (asm) hem Hazret-i İbrahim’in (as), hem şahıslarına, hem pak ailesine ve nezih nesebine salât, selâm ve bereket için duâ etmiş olmaktayız. 2
Bazı hikmetlerini burada paylaşalım:

1- Birçok duâ metinlerinde “ve selâmün ale’l-murselîn” ifadesiyle bütün peygamberlere duâ ediliyor.

2- Hz. Muhammed’den (asm) sonra, İslâm dini üzerinde diğer peygamberlere nazaran Hazret-i İbrahim’in (as) hakkı ve önceliği vardır. Hz. İbrahim (as) namazda kıblemiz olan Kâbe’yi Hz. İsmail (as) ile birlikte bina etmiştir. Hac ve kurban ile ilgili birçok rükün kendisine dayanmaktadır. İslâm ümmeti de buna bir vefa borcu olarak Hazret-i İbrahim (as) ve ailesine namazda duâ etmektedir.

Peygamberlerin Atası
3- Hazret-i İbrahim (as), İslâm ümmeti için duâ etmiştir. “Neslimizden Sana itaat eden bir ümmet çıkar!” 3 Duâsı, İslâm ümmeti olarak tahakkuk etmiştir. İslâm Ümmeti de Hazret-i İbrahim’e (as) namazlarında duâ ederler.

4- Hazret-i İbrahim (as) ve ailesi ölümcül zorluklara sabırda ve çilede İslâm ümmetine örnek olmuşlardır. Hazret-i İbrahim’in (asm) ateşe atılırken okuduğu “hasbiyallahü ve nimel-vekil” İslâm ümmetinin virdi olmuştur. Hazret-i İsmail’i boğazlanmaktan kurtarmak için inen koçu boğazlamak, İslâm ümmeti için ibadet olmuştur. Hazret-i İsmail’den kalan şeytan taşlamak ve Hazret-i Hacer’in su aramak için çaresizce koştuğu Safa ile Merve arasında koşmak 4, hac ibadetinin menasikinden olmuştur. Zemzem suyu da onların hatıralarındandır. 5

5- Hazret-i İbrahim (asm) ulu’l-azm peygamberdir. 6 Ve kendisinden sonra gelen peygamberlerin atasıdır. İki oğlundan İsmail (as) Hazret-i Muhammed’in (asm); diğer oğlu İshak ise Hz. Musa ve Hz. İsa da dâhil sair peygamberlerin atasıdır.

6- Ahir zamana ulaşan üç büyük din, ata cihetiyle Hazret-i İbrahim’de birleşirler. Buradan, son din olan İslâm için, asliyetini kaybeden Hıristiyan ve Yahudilere bir çağrı da çıkmaktadır. İslâm dini, Hazret-i İbrahim’e (as) duâyı namazın içine almakla son oluşunu ve dâvetinin umumî oluşunu göstermiştir.

Hz. İbrahim’in Selâmı
7- Hazret-i İbrahim (as) İslâm ümmetine selâm göndermiştir. Mi’rac esnasında Resulullah (asm) ile görüşen Hazret-i İbrahim (asm) diğer peygamberlerden farklı olarak, “Yâ Muhammed! Benden ümmetine selâm söyle! Onlara de ki: ‘Cennetin toprağı güzeldir, suyu tatlıdır! Cennette ağaçlarla dolu ovalar vardır. Bunların dikili ağaçları ‘Sübhânallahi velhamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallâhü ekber’dir.’ dedi.” 7 İslâm ümmeti namazda Hazret-i İbrahim’e (as) selâm göndermekle onun selâmına mukabele etmiştir.

8- Hazret-i İbrahim (as), arkadan gelen nesillerce adının hayırla anılması için duâ etmiştir. 8 Allah onun duâsını, adını İslâm ümmetinin ibadeti içine koyarak kabul etmiştir.

9- İslâm ümmetinin kılmakla emrolunduğu namaz ibadeti Hazret-i İbrahim’in (as) kendisi ve nesli için duâsıdır. 9 Dolayısıyla Cenab-ı Hak, aynı namazda Hazret-i İbrahim’e (as) duâ edilmesini emretmiştir.

10- Cenab-ı Allah kendi Zat’ına Hazret-i İbrahim’i (as) “Halil” 10, Hazret-i Muhammed’i de (asm) “Habib” kılmıştır. Dolayısıyla Habibullah’ın (asm) ümmetinin namazda, Halilullah’a (as) ve âli olan bütün peygamberlere selâm göndermesi, dinlerin özde bir olduğunun ifadesidir.

Aleyhima’ssalâtü vesselâm. Cenab-ı Allah her iki peygamber-i alişana ve âllerine salât ve selâm etsin. Âmin.

Dipnotlar:
1- Mektubat, s. 468, 469.
2- Şuâlar, s. 317.
3- Devamına bakınız: Bakara Sûresi: 127- 129.
4- Bakınız: Bakara Sûresi: 127, 158.
5- Müsned, I, 347; Buhârî, “Enbiyâ”, 9.
6- Ahzab Sûresi: 7.
7- Tirmizî, Daavât, 59.
8- Şuara Sûresi: 84.
9- İbrahim Sûresi: 40.
10- Nisa Sûresi: 125.