İslam´da kâr haddi ne kadardır?

İstanbul’dan okuyucumuz: “İslam’da kâr haddi ne kadardır? Bir mal gerçek değerinden yüzde elli fazlasına satılır mı? Alış-veriş adabı hakkında bilgi verir misiniz?”

Fahiş fiyat uygulayarak insanları aldatmak haramdır. Peygamber Efendimiz (asm); “Müslüman Müslüman’ı aldatmaz. Aldatan bizden değildir”1 buyurmuştur. Fakat Müslüman’ın aldanmaması da esastır.

Dinimizde muayyen bir kâr haddi tayin edilmemiştir. Yani piyasanın serbest oluşması; arz ve talep dengesine göre fiyatlandırmanın yapılması; fahiş olmamak, aldatmamak ve zarara da girmemek şartıyla maldan uygun bir bedel istenmesi; malın görülerek fiyatı üzerinde pazarlık yapılması İslâmiyet’in alış verişlerde aradığı temel kriterlerdir.

Satıcı çürük mal satmamalı, aldatmamalı ve yüksek fiyat söylememelidir. Müşteri de malı görmeli, fiyatına göre kalitesinin uygunluğundan emin olmalı ve bedelinden razı olmalıdır. Pazarlık yapılarak malın fiyatıyla ilgili uygun bir rakamda anlaşmaya varılabilir. Bedelini makul bulmayan ve pazarlık sonucu fiyatı makul bir seviyeye çekemeyen müşterinin malı almama hakkı vardır. Mal teslim alındıktan sonra satıcı tarafından kasıtlı bir aldatma ve sahtekârlık yapıldığı anlaşılmış olursa, alış veriş akti müşteri tarafından feshedilebilir.

Dipnotlar:

1- Dârimî, Büyû’, 10